Lenfoma, halk arasında lenf kanseri olarak bilinen, bağışıklık sistemine ait olan lenfatik sistemde oluşan ve lenfositleri etkileyen bir kanser türüdür. Lenfomanın farklı çeşitleri vardır, ancak temel olarak Hodgkin lenfoma ve Hodgkin dışı lenfoma olarak iki gruba ayrılır. Hodgkin dışı lenfoma, diğer türüne göre toplumda daha sık görülür ve folliküler lenfoma, B-hücreli lenfoma ve mantle hücreli lenfoma gibi alt türlere sahiptir. Lenfomanın tüm çeşitlerinde, yapısal olarak bozulan hücreler kontrolsüz bir şekilde bölünür. Bu hücreler çoğaldıkça, ölmeleri gereken hücreler ölmezse hücre yenileme döngüsü bozulur ve kanser oluşur. Lenfomanın risk faktörleri bilinse de bazı durumlarda nedeni tam olarak anlaşılamamaktadır.

Lenfomanın en fazla görülen belirtisi, koltuk altı, boyun ve kasıkta yer alan lenf bezlerinde şişmedir. Bu şişlik bazen tek bir bölgede, bazen ise birkaç farklı yerde aynı anda olabilir. Lenf bezi şişmesi her zaman ağrıya neden olmasa da bazı durumlarda şişlikle birlikte ağrı da yaşanabilir. Aşırı şekilde şişen lenf bezleri çevre dokulara baskı yapabilir. Bu baskıyla birlikte kan dolaşımı problemleri ve özellikle bacak ve kollara kadar ulaşan şişlik meydana gelebilir. Bu baskı nedeniyle, bacak, kol ve ellerde uyuşma görülebilir.

Bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenf bezleri, enfeksiyona ya da basit bir soğuk algınlığına bağlı olarak da şişebilir. Yaşanan şişliğin neden meydana geldiğini öğrenmek için bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Aksi halde yaşanan belirtilerle lenf bezlerinin neden şiştiğini tahmin etmek pek mümkün değildir.

Ani ve sebepsiz kilo kaybı, ateş, titreme, gece terlemesi gibi şikâyetler, lenfomada lenf bezi şişmelerinden sonra görülen belirtiler arasında yer alır. Bu şikâyetler tüm vücudu etkiler ve bu nedenle lenfomanın sistemik belirtileri olarak adlandırılır. Lenfomanın diğer belirtileri şunlardır:

Boyun, kasık ya da koltuk altında sebebi bilinmeyen bir şişlik meydana gelmiş ve bu şişlik 1 hafta içinde geçmemişse bir doktora görünerek muayene olmakta fayda vardır. Şişlik, belki basit bir soğuk algınlığından dolayı oluşmuş olabilir, ancak erken tanı için kontrol edilmesi en doğru yaklaşımdır. Aynı zamanda nedensiz yaşanan ateş, titreme, gece terlemesi, ani kilo kaybı, iştahsızlık ve halsizlik gibi şikâyetler varsa yine bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Yaşanan şikâyetler doğrultusunda bir doktora başvurulduğunda, doktor hastadan sağlık durumu hakkında bilgi alabilmek için bazı sorular sorar. Hastanın çalıştığı ortam, başka bir hastalığının olup olmadığı, kullanılan ilaçlar, sigara ve alkol kullanımı gibi sorular yöneltilir. Ardından yaşanan şikâyetler hakkında detaylı sorular sorulur. Eğer doktor, sözlü ve fiziksel muayene sonrasında lenfomadan şüphelenirse bazı tetkikler ister. Öncelikle kan hücre sayısı ve fonksiyonlarını kontrol etmek amacıyla kan testleri yapılır. Lenf bezlerinde şişlik varsa, şişlikten örnek alınarak biyopsi yapılır. Lenf bezinden örnek, lokal anestezi yardımıyla alınır. Bazı durumlarda lenfoma tanısı için kan tetkikleri yeterli olmayabilir. Lenf bezlerinde şişlik yoksa biyopsi yapmak için örnek alınamayabilir. Bu aşamada CT taraması, MRI gibi teknikler kullanılarak tanı konulmaya çalışılabilir. Lenfoma şüphesi varsa, kemik iliğinden numune alınarak araştırılabilir. Kemik iliğinden alınan örnek, lenf bezinden alınan örnek işleminden daha zordur. Lenfoma teşhis edildiyse, bazı tetkikler kullanılarak lenfomanın evresi ve yayılım gösterip göstermediği araştırılır.

Lenfomanın evresi ve türü göz önünde bulundurularak tedavi şekli planlanır. Lenfoma geliştiği kişilerde farklı şikâyetlere yol açtığı için uygulanacak tedavi kişiye özel olarak belirlenir. Tedavide kullanılan seçenekler, kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi ve kök hücre naklidir. Tedavi yöntemlerine bağlı olarak doktorlar arasında farklılık olabilir. Uygulanan tedaviye ek olarak, hastaların yaşam kalitesini artırmak için destekleyici tedaviler de planlanabilir.

Lenfoma tedavisinde başarı oranı, hastalığın erken teşhis edilmesi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması ile artırılabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir sağlık profesyoneline başvurmak büyük önem taşır.