Lenfoma Tanı ve Takibinde Önemli Kan Değerleri
Lenfoma, lenfatik sistemdeki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla karakterize bir kanser türüdür. Tanı sürecinde ve tedavi takibinde bazı kan testleri kritik önem taşır. İşte lenfomada dikkat edilen başlıca kan değerleri:
- Tam Kan Sayımı (Hemogram): Bu test, kanınızdaki hücrelerin sayısını ve oranlarını ölçer. Lenfomada özellikle dikkat edilen parametreler şunlardır:
- Lökosit (Beyaz Kan Hücresi) Sayısı: Lenfoma, anormal lenfosit artışına (lenfositoz) veya düşüşüne neden olabilir.
- Lenfosit Sayısı ve Morfolojisi: Atipik veya olgunlaşmamış lenfositlerin varlığı lenfomanın önemli bir göstergesidir.
- Nötrofil Sayısı: Kemik iliği tutulumu veya tedaviye bağlı olarak düşebilir (nötropeni), bu da enfeksiyon riskini artırır.
- Hemoglobin ve Hematokrit: Düşük seviyeleri anemi (kansızlık) belirtisi olabilir.
- Trombosit Sayısı: Düşük trombosit (trombositopeni) kanama riskini artırır.
- Laktat Dehidrogenaz (LDH): LDH, hücre hasarı veya yıkımı durumunda kana salınan bir enzimdir. Lenfomada, özellikle agresif (hızlı ilerleyen) alt tiplerde, tümör yüküne bağlı olarak yükselebilir. Tanıda, evrelemede ve tedavi yanıtının değerlendirilmesinde önemli bir belirteçtir.
- Böbrek ve Karaciğer Fonksiyon Testleri:
- Ürik Asit: Lenfoma hücrelerinin hızlı yıkımı (tümör lizis sendromu) sonucu yükselebilir.
- Karaciğer enzimleri (ALT, AST, ALP) ve bilirubin: Lenfomanın karaciğer tutulumu veya tedavinin yan etkileri hakkında bilgi verir.
- Böbrek fonksiyon testleri (Üre, Kreatinin): Böbreklerin durumunu ve tedaviye toleransını değerlendirmek için kullanılır.
- Enflamasyon Belirteçleri:
- Eritrosit Sedimantasyon Hızı (ESR) ve C-Reaktif Protein (CRP): Vücuttaki enflamasyonu gösterir ve hastalık aktivitesi hakkında fikir verebilir.
- İmmünofenotipleme (Akım Sitometrisi): Bu özel test, kan, kemik iliği veya lenf nodu örneklerindeki lenfositlerin yüzeyindeki belirteçlere (CD'ler) bakarak lenfoma alt tipini belirlemeye yardımcı olur. Örneğin, Hodgkin lenfomada Reed-Sternberg hücreleri, B-hücreli lenfomalarda ise CD19, CD20 gibi belirteçler aranır.
- Beta-2 Mikroglobulin: Bu protein, lenfoma hücreleri tarafından salınır ve genellikle tümör yükü ile ilişkili olarak kanda yükselir. Özellikle multipl miyelom ve bazı lenfoma tiplerinde prognostik (hastalık seyrini tahmin etmede) bir belirteç olarak kullanılır.
Önemli Uyarı:
Bu kan değerlerindeki anormallikler lenfoma tanısı koydurmaz, sadece şüphe uyandırır ve ileri tetkik ihtiyacını gösterir. Kesin tanı için lenf nodu biyopsisi ve patolojik inceleme şarttır. Ayrıca, bu değerler tedavi sırasında yan etkileri ve tedaviye yanıtı izlemek için de düzenli olarak kontrol edilir. Tüm süreç, bir hematoloji veya onkoloji uzmanı tarafından yönetilmelidir.
|